หลายคนที่กำลังมองหาหรือกำลังคิดจะซื้อจักรยานสักคันเพื่อใช้ในการเดินทาง แต่สำหรับไลฟ์สไตล์คนเมืองกรุง จักรยานพับได้ ก็นับว่าช่วยตอบโจทย์ได้เป็นอย่างดี เพราะสามารถพับจักรยานให้เล็กลงได้ ทำให้สะดวกต่อการพกพาเมื่อจะเปลี่ยนไปเดินทางด้วยการขนส่งสาธารณะอื่น ๆ เช่น นำเข้าสถานีรถไฟฟ้า หรือแม้แต่การโดยสารทางเรือ ก่อนจะเดินทางต่อด้วยจักรยานอีกครั้ง แต่จักรยานพับราคาไม่ใช่น้อย ๆ เลย ก่อนจะซื้อจึงต้องศึกษาข้อมูล แต่คนส่วนใหญ่อาจมุ่งเป้าไปที่ยี่ห้อจักรยานพับแต่ละรุ่นก่อน ซึ่งที่จริงแล้ว การจะซื้อจักรยานพับให้เหมาะสมต่อการใช้งาน และคุ้มค่าต่อการใช้จ่ายนั้น ไม่จำเป็นต้องซื้อจักรยานพับราคาแพง ๆ หรือยี่ห้อดัง ๆ เท่านั้น แต่ข้อสำคัญคือเลือกซื้อจักรยานพับอย่างไรให้เหมาะสมกับลักษณะการใช้งานของตัวเองจึงจะคุ้มค่ากว่า วิธีเลือกซื้อจักรยานพับควรพิจารณาอะไรบ้าง เราไปดูกันเลยค่ะ
ขนาดล้อจักรยานพับ
สำหรับวิถีคนเมือง ที่ต้องการจักรยานพับได้เพื่อปั่นไปทำงานหรือใช้งานทั่วไป แนะนำให้ลองพิจารณาจักรยานพับขนาดล้อ 14-16 นิ้ว เพราะขนาดเล็ก น้ำหนักเบา พับและพกพาสะดวกที่สุดในการเปลี่ยนรูปแบบการเดินทาง ไม่ว่าจะพับแล้วพกพาเข้ารถไฟฟ้า พกจักรยานพับเดินทางโดยเรือ หรือจะพับจักรยานติดท้ายรถไปทุกแห่ง โดยเฉพาะล้อที่มีความกว้างของหน้ายาง เพราะจะช่วยให้ปั่นจักรยานได้อย่างมั่นคง หากเป็นจักรยานพับล้อเล็กกว่านี้ แม้จะพับเก็บได้สะดวกและพกพาง่ายกว่า แต่การรองรับแรงกระแทกขณะปั่นอาจไม่ดีพอ หรือมีปัญหาในการทรงตัวขณะปั่นจักรยานได้
แต่สำหรับใครที่ต้องการจักรยานพับที่ควบคุม ทรงตัวง่ายขณะปั่นจักรยาน แต่ยังคงพกพาไม่ยากเกินไป อาจเลือกขนาดล้อ 18-20 นิ้ว เพราะมีสัดส่วนที่ใกล้เคียงกับจักรยานทั่วไป แต่ถ้าต้องการจักรยานแกรนด์ทัวร์ อาจต้องเลือกจักรยานพับได้ล้อขนาด 20 นิ้วขึ้นไป ซึ่งน้ำหนักและขนาดการพับก็จะเพิ่มขึ้นตามไปด้วย
ชิ้นส่วนยิ่งน้อย ยิ่งพับจักรยานง่ายขึ้น
กลไกการพับเป็นจุดแรก ๆ ที่ต้องพิจารณา เพราะเป็นข้อหลักที่ทำให้แตกต่างจากจักรยานทั่วไป และเป็นสิ่งที่ทำให้คนสนใจที่จะซื้อ ซึ่งวิธีการพับจักรยานแต่ละแบรนด์และแต่ละรุ่นนั้นจะมีความแตกต่างกัน โดยจักรยานที่มีขั้นตอนการพับไม่กี่ชิ้น โดยเฉพาะการพับเพียงแค่ 2 จุด ประกอบกับเฟรมเบา ยิ่งทำให้พับได้สะดวกรวดเร็ว ในขณะที่จักรยานที่มีชิ้นส่วนเสริมยิ่งมากเท่าไร ขั้นตอนการปรับหรือการพับจะยิ่งเพิ่มขึ้น
เกียร์ปรับสปีด
หากจะพูดให้เข้าใจกันง่าย ๆ คือ เกียร์สูงเท่าไร จะช่วยให้การออกแรงปั่นของเราน้อยลง โดยเฉพาะการปั่นจักรยานในเมืองที่ต้องหยุดบ่อย หรือเมื่อต้องปั่นจักรยานบนเส้นทางลาดชัน หรือขึ้นเนินสะพาน ซึ่งจักรยานพับได้มีเกียร์ที่ปรับระดับได้ และแบบที่ไม่มีเกียร์ สำหรับใครที่เน้นการปั่นจักรยานเส้นทางใกล้ ๆ บนถนนเรียบทั่วไป จะเลือกจักรยานพับไม่มีเกียร์หรือมีเกียร์ก็ได้ เพราะเกียร์จักรยานพับก็เป็นอีกส่วนหนึ่งที่ทำให้ราคาจักรยานเพิ่มขึ้น ยิ่งมีระดับเกียร์สูงเท่าไร ราคาจักรยานก็จะยิ่งสูงขึ้นมากตามไปด้วย
โดยส่วนใหญ่จะพบตั้งแต่ 5-7 สปีด และระบบการเปลี่ยนเกียร์ที่พบมากที่สุด คือ แบบ Thumb Shift และ Grip Shift ซึ่งจะเป็นรูปแบบที่นิยมใช้กันทั่วโลก เพราะใช้งานง่าย แต่มีข้อเสียคือ มักจะเกิดการเกร็งที่นิ้วมือ ข้อมือ และมีอาการล้าได้ แต่ถ้าเป็นแบบ Grip Shift จะเปลี่ยนเกียร์แบบการหมุนตามเข็มนาฬิกา ทำให้การปั่นสบายและสะดวกมากกว่า แต่ก็มีราคาค่อนข้างสูงเช่นกัน
อัตราเรโช หรือ GI เพิ่มสมรรถนะการขับขี่
อัตราทดเกียร์ คือ อัตราส่วนส่วนจานหน้าต่อเฟืองหลัง (Gear Inch Ratio : GI) เป็นอัตราความเร็วของเกียร์ ที่จะช่วยบ่งบอกรอบเฟืองหลังหมุนได้กี่รอบ ในหนึ่งรอบการหมุนของจานหน้า ซึ่งจะสัมพันธุ์กับการออกแรงปั่นของเรา
การคำนวณอัตราเรโชนั้นได้มาจากจำนวนฟันเฟืองจานหน้า หารด้วยจำนวนฟันเฟืองของเฟืองหลัง (มักจะคำนวณในกลุ่มจักรยานที่ไม่มีการปรับสปีดเกียร์) และถ้าหากอ้างอิงตามทฤษฎีอาจทำให้หลายคนเข้าใจว่า ต้องมีค่าเรโชน้อย ๆ เข้าไว้ถึงจะดี เพราะอัตราเร่งจะเพิ่มสูงขึ้น ซึ่งแท้จริงแล้ว ค่าเรโชยังมีปัจจัยอื่นที่ต้องนำมาประกอบอีกหลายข้อ โดยเฉพาะความสัมพันธ์กันกับรอบขา (Cadence) ของแต่ละคน ดังนั้น การเลือกและปรับค่าเรโชให้เหมาะสมกับตนเองจึงเป็นทางออกที่ดีที่สุด
อุปกรณ์เสริมของจักรยานพับ
จักรยานพับได้ในแต่ละรุ่นมักจะมีอุปกรณ์เสริมอื่น ๆ ที่แตกต่างกันไป ไม่ว่าจะเป็น บังโคลนกันน้ำ ขาตั้ง กระจกมองหลัง หรือตะกร้าหน้า ฯลฯ ซึ่งอุปกรณ์เหล่านี้สามารถช่วยประมาณน้ำหนัก รวมไปถึงความสะดวกในการพับจักรยานด้วย เพราะยิ่งอุปกรณ์เสริมเยอะเท่าไร ขั้นตอนการพับก็ยิ่งหลายจุดตามไปด้วย อาจทำให้ความรวดเร็วในการพับนั้นช้าลง เช่น การปั่นจักรยานในเมือง ขาตั้ง ก็ถือว่าเป็นอุปกรณ์เสริมที่จำเป็นต้องมี เพื่อสะดวกต่อการจอดตามสถานที่ต่าง ๆ ที่ไม่มีจุดพิงจักรยาน เป็นต้น ดังนั้นจึงควรเลือกอุปกรณ์เสริมที่จำเป็น และเหมาะสมกับสไตล์การใช้งานของตนเอง
มีเครื่องหมายรับรองความปลอดภัย
จักรยานพับได้ คือ อุปกรณ์ที่ต้องมีการตรวจสอบจากกระบวนการทางอุตสาหกรรม เพื่อให้มีมาตรฐานความปลอดภัยต่อผู้ใช้ และสร้างความมั่นใจให้กับผู้บริโภคอุปโภค การเลือกซื้อจักรยานที่มี มอก. หรือมาตรฐานความปลอดภัยจากสมาคมจักรยานจึงเป็นสิ่งสำคัญที่จะต้องมี ซึ่งปัจจุบันสามารถหาซื้อจักรยานพับได้จากช้อปปิ้งออนไลน์ ทำให้ไม่สามารถเห็นสินค้าจริงได้ จึงควรระมัดระวังและพิจารณาให้ดีกับช่องทางเลือกซื้อจักรยานพับ
เครื่องหมายที่ควรมองหาคือ BAA (Stand for Bicycle Association (JAPAN) Approved) หรือ JIS (Japanese Industrial Standards) ซึ่งเป็นมาตรฐานเหล็กอุตสาหกรรมระบบญี่ปุ่น ที่มักจะมีติดมากับจักรยาน ซึ่งจะช่วยการันตีถึงคุณภาพและความปลอดภัยจักรยานพับได้ และถ้าจะให้ดี ควรได้ทำการทดลองใช้งานจักรยาน เพื่อตรวจสอบคุณภาพโดยรวมอีกครั้งก่อนตัดสินใจซื้อ
นอกจากทั้งหมดที่กล่าวมาแล้ว การเลือกดีไซน์ รูปลักษณ์ของจักรยาน คุณภาพและประสิทธิภาพของจักรยานให้เหมาะกับสไตล์ของตนเอง เช่น ต้องการจักรยานที่ใช้ไปยาว ๆ อาจต้องดูจักรยานพับ Dahon ที่โดดเด่นเรื่องความทนทาน หรือต้องการปั่นจักรยานให้สนุก แถมยังมีคุณภาพคุ้มค่ากับราคา อาจพิจารณาจักรยานพับ Chevrolet เป็นต้น
ไม่ว่าอย่างไรก็ตาม การเลือกซื้อจักรยานพับให้คุ้มค่า คือ การเลือกคุณสมบัติของจักรยานพับแต่ละรุ่นที่ตอบโจทย์ต่อการใช้งานและไลฟ์สไตล์ผู้ปั่นดีที่สุด
